Του Γεωργίου Παπασημάκη

Η Ελλάδα εισέρχεται σε μία από τις πιο περίπλοκες και πολυεπίπεδες γεωπολιτικές εξισώσεις της σύγχρονης εποχής: τουρκικά drones και αντι-drone συστήματα στο Αιγαίο, ένταση Ισραήλ–Τουρκίας στην Ιερουσαλήμ, ρωσική υβριδική δράση στα όρια του ΝΑΤΟ, και ο νέος ενεργειακός άξονας LNG που αναβαθμίζει κατακόρυφα τη στρατηγική θέση της χώρας μας. Όλα αυτά συνδέονται σε ένα ενιαίο πλαίσιο που καθορίζει τις ισορροπίες έως το 2030.

---

1. Η μεγάλη σύγκρουση των drones στο Αιγαίο

Η τεχνολογική αντιπαράθεση Ελλάδας–Τουρκίας έχει εισέλθει πλέον σε μια νέα εποχή, όπου ο παράγοντας «όγκος» συναντά τον παράγοντα «τεχνολογική ακρίβεια». Ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας Νίκος Δένδιας, σε επιβεβαιωμένες αναφορές διεθνών μέσων, ανέδειξε ότι η Τουρκία έχει τη δυνατότητα να επιστρατεύσει έναν τεράστιο στόλο UAV, φτάνοντας σε εκατοντάδες χιλιάδες μονάδες διαφόρων κατηγοριών. Αυτό δεν αποτελεί θεωρητική απειλή, αλλά στρατηγική επιλογή της Άγκυρας για να διαμορφώσει ένα «νέο περιβάλλον saturating attack» στο Αιγαίο.

Η Τουρκία έχει αναπτύξει τόσο επιθετικές πλατφόρμες (Bayraktar TB2, Akinci, Anka), όσο και συστήματα αντιμετώπισης drones, με πιο χαρακτηριστικό το KAPAN της Meteksan Defence. Το σύστημα KAPAN αποτελείται από ραντάρ Retinar FAR-AD, θερμικές και ημέρας κάμερες και ισχυρό RF jammer που διαταράσσει τα σήματα ελέγχου και πλοήγησης UAV. Είναι ένα ολοκληρωμένο anti-drone πακέτο που καλύπτει μικρές και μεσαίες αποστάσεις.

Από ελληνικής πλευράς, η απάντηση είναι εξίσου σημαντική και, κυρίως, εγχώρια: το αντι-drone σύστημα «Κένταυρος», ήδη εγκατεστημένο σε φρεγάτες του Πολεμικού Ναυτικού, έχει επιδείξει αποδεδειγμένες επιδόσεις σε πραγματικές επιχειρήσεις σε διεθνείς αποστολές. Με ανίχνευση UAV σε μεγάλη ακτίνα και αποτελεσματική παρεμβολή, αποτελεί τον ελληνικό πυλώνα αποτροπής στον ηλεκτρομαγνητικό πόλεμο που πλέον καθορίζει το μέλλον των συγκρούσεων.

---

2. Από το Αιγαίο στην Ιερουσαλήμ: Η τουρκική «ήπια ισχύς» σε κρίσιμο σταυροδρόμι

Την ίδια ώρα, η Τουρκία αντιμετωπίζει σοβαρή αντίδραση από το Ισραήλ για τη δράση της στην Ανατολική Ιερουσαλήμ. Επιβεβαιωμένες αναφορές από το Middle East Monitor και την Times of Israel μεταφέρουν έντονη συζήτηση στο ισραηλινό υπουργικό συμβούλιο για ενδεχόμενο κλείσιμο της TİKA και περιορισμό του τουρκικού προξενείου. Ο υπουργός Διασποράς του Ισραήλ κατηγόρησε την Άγκυρα ότι χρησιμοποιεί ανθρωπιστικές δράσεις ως όχημα πολιτικής επιρροής.

Η Τουρκία, μέσω TİKA και άλλων ιδρυμάτων, επιχειρεί εδώ και χρόνια να αυξήσει τη «soft power» της εκμεταλλευόμενη την οθωμανική κληρονομιά και την παλαιστινιακή υποστήριξη. Η κλιμάκωση αυτή αλλάζει τον χάρτη στη Μέση Ανατολή, διότι η Ιερουσαλήμ αποτελεί έναν από τους πιο ευαίσθητους γεωπολιτικούς κόμβους παγκοσμίως.

Για την Ελλάδα, η ένταση αυτή επηρεάζει άμεσα τα ισορροπίες του άξονα Ελλάδα–Κύπρος–Ισραήλ–ΗΠΑ, που αποτελεί τον σημαντικότερο πυλώνα σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο.

---

3. Ρωσική υβριδική πίεση στο ΝΑΤΟ και τα μηνύματα προς Ευρώπη–Ελλάδα

Παράλληλα, η Ρωσία ενισχύει τις υβριδικές κινήσεις της σε κρίσιμες ναυτικές περιοχές, όπως το Στενό του Ντόβερ και τη Βόρεια Θάλασσα, σύμφωνα με βρετανικές αμυντικές αναφορές. Περιπτώσεις παρακολούθησης, επιθετικών κινήσεων με λέιζερ και εντοπισμού ρωσικών πλοίων δίπλα σε υποδομές έχουν κινητοποιήσει το ΝΑΤΟ σε υψηλότερο επίπεδο επιφυλακής.

Αυτές οι κινήσεις αποτελούν μέρος του ευρύτερου ρωσικού σχεδίου αποσταθεροποίησης της δυτικής περιφέρειας – από τον Ατλαντικό μέχρι τη Μεσόγειο – και αποδεικνύουν ότι η Ελλάδα βρίσκεται στην «κάτω άκρη» ενός ενιαίου αμυντικού τόξου που ξεκινά στην Ισλανδία και καταλήγει στην Κύπρο.

---

4. Η Ελλάδα ως νέος ενεργειακός κόμβος της Ευρώπης

Η υπογραφή Letter of Intent μεταξύ ΔΕΠΑ και Naftogaz για την προμήθεια LNG προς την Ουκρανία (χειμώνας 2025–2026) αναβαθμίζει γεωστρατηγικά τη χώρα μας. Επιβεβαιωμένες πληροφορίες αναφέρουν ότι η Ελλάδα θα αποτελέσει βασικό δίαυλο μεταφοράς αμερικανικού LNG μέσω του FSRU Αλεξανδρούπολης και άλλων υποδομών.

Αυτό σημαίνει:

• ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας της ΕΕ,
• μετατροπή της Ελλάδας σε προμηθευτή και όχι απλώς καταναλωτή,
• μεγαλύτερη στρατηγική αξία των ελληνικών λιμανιών και υποδομών,
• αυξημένο διεθνές ενδιαφέρον για την Ανατολική Μεσόγειο.

Με τον τρόπο αυτό, η Ελλάδα πατάει σε μία νέα γεωπολιτική πραγματικότητα που ενισχύει την αυτονομία, το ειδικό βάρος και την επιρροή της σε κρίσιμα διεθνή κέντρα αποφάσεων.

---

5. Ο ανθρώπινος παράγοντας: το θεμέλιο της αποτροπής

Καμία στρατηγική αποτροπής δεν μπορεί να λειτουργήσει χωρίς στήριξη των στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων. Τα πρόσφατα μέτρα του ΥΠΕΘΑ, με αυξήσεις μισθολογίου, μέριμνα στέγασης, ενίσχυση στρατιωτικών νοσοκομείων και κοινωνική υποστήριξη οικογενειών, αποτελούν – όπως μεταδίδουν έγκυρες πηγές – το πιο ολοκληρωμένο πακέτο μέριμνας των τελευταίων πολλών ετών.

Η αποτροπή δεν είναι μόνο τεχνολογία. Είναι ο άνθρωπος που υπηρετεί στο πλοίο, στο ραντάρ, στο φυλάκιο του Έβρου, στο cockpit, στον κυβερνοχώρο. Χωρίς αυτόν, τίποτα δεν λειτουργεί.

---

Συμπέρασμα

Η Ελλάδα βρίσκεται στο κέντρο ενός ενιαίου πεδίου σύγκρουσης που εκτείνεται από το Αιγαίο και την Κύπρο μέχρι την Ιερουσαλήμ και τον Ατλαντικό. Η τεχνολογία (drones–anti-drones), η ενέργεια, η διπλωματία και ο ανθρώπινος παράγοντας συνδέονται πλέον αξεδιάλυτα.

Η χώρα διαμορφώνει μια νέα στρατηγική ταυτότητα: ενεργειακός κόμβος, πυλώνας ασφάλειας της ΕΕ, παίκτης προηγμένης τεχνολογίας αποτροπής και μέρος του άξονα Ελλάδας–Κύπρου–Ισραήλ–ΗΠΑ.

Το στοίχημα της επόμενης δεκαετίας είναι αν θα καταφέρουμε να «δέσουμε» όλα αυτά σε ένα ενιαίο εθνικό δόγμα ισχύος. Η πορεία έχει ήδη ξεκινήσει.

---

Υπογραφή:
Γεώργιος Παπασημάκης